3 boyutlu baskı , modelcilerin en çok ilgisini çeken konulardan biri. Bence hala hak ettiği yeri bulamasa da günümüzde oldukça fazla 3D yazıcı sahibi var. Fakat hangi yazıcı modelinin alınması gerektiği konusunda herkesin kafası karışık. Onlarca markanın olduğu bu pazarda 10 kişiye “Hangi yazıcıyı almalıyım?” diye sorsanız 9 farklı marka duyma ihtimaliniz var. Size hangi yazıcıyı almanız gerektiğini net olarak söyleyemem ama bakmanızı tavsiye ettiğim bir ürün var. Creality Ender 3.
3D yazıcılar hakkındaki genel bilgiler verdiğimiz yazı: 3D Yazıcı Ve Modelcilik
Biraz araştırma yaptığınızda Creality Ender 3’ün iki farklı versiyonu olduğunu görürsünüz. Bu modeller Ender 3 ve Ender 3 Pro olarak isimlendiriliyor. Benim incelediğim model ise Ender 3 modeli. Fakat zaman içinde bazı geliştirmeler yaptım. Bu nedenle fotoğraflarda gördüğünüz ürün ile satın alacağınız ürün arasında farklar olabilir. Cihazın performansını değerlendirirken orjinal halinden de bahsedeceğim.
Ender 3 , kutudan yarı demonte halde çıkan , sigma profil (V-slot) alüminyum iskelete sahip ve 220 mm x 220 mm x 250 mm baskı alanı olan bir 3D yazıcıdır. Hemen hemen tüm filament çeşitleri ile baskı yapılabilir. Bunlardan en popülerler PLA , PETG ve ABS. Yazıcının kurulumu oldukça kolay ve kullanıcı dostudur. Eli tornavida tutan herkes toplayıp kullanmaya başlayabilir. Kurulum için gerekli olan tüm ekipmanlar yanında geldiği için herhangi bir alet satın almanıza gerek yoktur.
3D yazıcıların baskı kalitesini etkileyen bir kaç farklı özelliği vardır. Bunlar yeterli seviyede olduğunda aslında pek çok yazıcının baskı kalitesi birbirine benzer diyebiliriz. Bunlardan biri iskelet yapısıdır. Yazıcının iskeleti ne kadar katı ve stabil olursa, extruder’ın hareketi sırasında oluşan sallantıdan o kadar az etkilenir. Ender 3 , sigma profil (V-slot) ismi verilen alüminyum profillerden üretilmiştir. Profil üstündeki hareketli parçalar ise tekerlekler ile bağlıdır. Bu sayede oldukça stabil ve pürüssüz hareketlerle baskı alabilir. Ayrıca bu sistem bazı rakiplerine göre daha az bakım istemektedir. Çok uç noktalar haricinde iskelet üzerinde yaptığınız bir ayar kolay kolay bozulmayacaktır.
Ender 3, bowden extruder yapısındaki yazıcılardan biridir. Yani filament, extrudera daha uzak bir noktadan gelir. Bu sayede hareketli bileşenlerin ağırlığı azaltılarak titreşimin önüne geçilir. Ayrıca plastiği eriten hotend bölümü de oldukça kullanıcı dostu. Bazı markalarda nozzle değiştirmek istendiğinde yükseklik ayarının bozulması gibi sorunlar olabiliyor. Ender 3’te ise tüm mekanizma düzgün bir şekilde vidalandığı için pratik bir şekilde nozzle değiştirip baskıya devam edebiliyosunuz (E3D V6 hotend’e göre kıyasladım). Fakat bowden tipi extruder genel kullanım için mantıklı bir seçenek olsa da ufak bir dezavantajı var. Filamentin geçtiği PTFE tüpün iç çapı mükemmel olmazsa “retraction” ayarında sorunlar yaşanabiliyor ve baskıda bozulmalar olabiliyor. Ender 3’te kullanılan beyaz PTFE tüpte de bu sorun var. Tüpün iç çapı kimi noktalarda olması gerektiğinden daha geniş. Bu nedenle ben, capricorn marka tüp kullanarak bu sorunun yaşanmasını engelliyorum. İyi bir retraction ayarı yaparsanız bu opsiyon tüpe gerek yok ama olmuşken mükemmel olsun diyenlerdenseniz tavsiye edebilirim. Eğer esnek (flex) filament kullanma niyetiniz varsa bu opsiyon tüpe ihtiyacınız olacaktır.
Baskının yapıldığı tablaya gelecek olursak. Creality, baskı yüzeyi konusunda iki farklı yaklaşıma sahip. Eskiden beri kullanılan standart tabla ve esnek manyetik tabla.
Ender 3 , standart tabla ile satılırken , Ender 3 Pro ise esnek manyetik tabla ile satılıyor. Peki neden böyle bir fark var?
Baskı işi bittikten sonra ürünü, baskı yüzeyinden almak kimi zaman zor bir hal alabilmektedir. Özellikle geniş yüzeyli bir parça bastıysanız işiniz zor. Eğer standart modele sahipseniz , yüzeyin biraz soğumasını bekleyip spatula yardımı ile parçayı yüzeyden ayırabilirsiniz. Pro modelindeyse manyetik tablayı yazıcıdan söküp , hafifçe bükerek parçayı ayırabilirsiniz.
Benim kullandığım yazıcı Ender 3 modeli olsa bile baskı yüzeyi Pro’daki gibi manyetik. Bu sayede ikisini de deneme fırsatı buldum. Manyetik tabla her ne kadar ilgi çekici gibi gözükse de , sökmesi kolay fakat tekrar yazıcıya yerleştirmesi oldukça zor. Söktüğünüz yüzeyi tekrar yazıcıya yerleştirirken mıknatıs yüzünden doğru bir şekilde konumlandırmak biraz zaman alıyor. Bu nedenle standart tabla bence daha kullanışlı bir seçenek olarak karşımıza çıkıyor.
Kullanılan tabla hangisi olursa olsun ikiside yüzeyi pürüzlü bir yapıya sahip. Bu yüzey, basılan ürünün yüzeye iyi bir şekilde yapışmasını sağlayarak , baskı sırasında ayrılmasını engelliyor.
Saatlerce çalışacak bir cihaz söz konusu olduğunda güç kaynağı da önem kazanan bir konu haline geliyor. Ender 3, 24v güç kaynağına sahip bir yazıcıdır. Bu neden önemli , çünkü bazı markalar 12v güç kaynağı kullanmayı tercih edebiliyor. 24v güç kaynağı sürekli doğru sıcaklıkta kalması gereken tabla ve nozzle’ın ihtiyaç duyacağı gücü zorlanmadan sağlayabiliyor. Fakat , Ender 3 ve Ender 3 Pro arasında bir fark var. Pro modelinde dünyaca ünlü Meanwell marka güç kaynağı kullanılırken , standart versiyonda ise markasız bir model tercih edilmiş. Her ne kadar hiç bir sorun yaşamasam da güç kaynağının Meanwell olması pek çok kişiye güven verecektir. Buna rağmen Ender 3’ün üzerinde gelen markasız güç kaynağından da oldukça memnunum. İki modelde de elektrik kesintisinin ardından kaldığı yerde devam etme özelliğinin olduğunu belirteyim.
Ender 3, marlin temelli bir yazılım kullanmaktadır. Yani yazılımsal ve kullanılan step motorlar açısından diğer pek çok yazıcıya benzer diyebilirim. Fakat kullanılan bazı elektronik bileşenler bazı konularda büyük farklar yaratabiliyor.
Ender 3 ve Ender 3 Pro , v1.1.13 anakart ile satılmaktadır. Bu anakartta step motor sürücüsü olarak A4988 yongaları kullanılmaktadır. Bu sürücü ne yazık ki motorların biraz sesli çalışmasına neden oluyor. Bunun üzerine bir de fan sesi eklediğimizde , yanında uyumak istemeyeceğiniz bir yazıcı haline geliyor. Belki salonunuzun bir köşesinde ya da çalışma odanızda çalışabilir fakat, çalışırken sürekli yanında olmak başınızın ağrımasına neden olacaktr.
İkinci cevabım ise kullandığım yazıcıda olduğu gibi v1.1.15 anakartı opsiyon olarak almak olacak. Bu anakart TMC2208 step motor sürücüleri sayesinde tamamen sessiz çalışıyor. Abartmadan söylüyorum gerçekten çalıştığını duyamazsınız. Tek duyacağınız şey fan sesi olacaktır. Cihazın üzerindeki fanlar biraz sesli çalıştığı için tabi rahatsız edecektir ama v1.1.13’e göre çok ciddi bir fark olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim.
Anakartın hangi versiyon olduğunun baskı kalitesine gözlemlenebilir bir etkisi yoktur. Buradaki farkı sadece çalışırken çıkardığı ses özelinde yorumlayabiliriz.
Konu baskı kalitesi olduğunda pek çok yazıcının benzer performans sergileyebildiğini görüyoruz. Burada asıl önemli olan nokta yazıcınıza ve filamentinize uygun ayarları yapıp yapmadığınız olacaktır. Creality Ender 3, yaklaşık 250 dolarlık bir yazıcı olsa da doğru bir ayarla 700 dolarlık Prusa i3 MK3 kalitesinde baskı alma potansiyeli olan bir yazıcıdır. Sadece bu potensiyeli tam olarak kullanmak için ince ayarlamalarla uğraşmak gerekebilir.
Bu incelemede Ender 3’ün önemli özelliklerinden bahsettik. Sonuç olarak Creality Ender 3 ve Ender 3 Pro, her seviyeden kullanıcı için uygun bir yazıcı. Kullanım kolaylığı , stabil iskeleti ve malzeme kalitesi ile tam bir fiyat / performans ürünü.