Touring araçlarda ESC ve motor seçimi, şasi seçiminden sonra yapılacak olan en önemli şeydir. Bilindiği üzere TOURING sınıfında yarışlar, ESC ve motor seçimine göre STOCK ve MODIFIED kategorilerine ayrılmaktadır. Bu sebeple seçeceğiniz ESC/ motor ikilisi, aracınızın Touring sınıfı içerisindeki kategorisini de belirleyecektir.
1- Tarafınızı Seçin
Stock kategorisinde yarışmak istiyorsanız ESC/motor seçimi konusunda her şey yarış organizasyonu tarafınca belirlenmiştir. Yani tüm yarışçılar tamamen aynı elektronikle ve aynı dişli oranı ile yarışır. Bu kategoride genellikle 13.5T Fırçasız (brushless) motor ve Stock ESC kullanılır.Arabalar pek hızlı değildir (50 kmh civarı) fakat herkes eşit olduğu için pilotaj ve sürüş becerisi ön plana çıkar.
Modified yarışacaksanız ESC / motor yelpazesi inanılmaz bir derecede geniştir. Çünkü çok temel kısıtlamaları saymazsak her şey serbestir. Motoru ve ESC’yi seçmeden önce bilmemiz gereken iki durum vardır. Birincisi bu araçlar 2S Li-Po batarya ile çalışacak ve oldukça hızlı (100 km/h üzeri) yarışacaktır. İşte bu nedenle TOURING araçta sağlam ve performanslı elektronikler seçmek çok önemlidir.
2- Touring Motor Seçimi
Günümüz teknolojisini düşünürsek motor seçiminde brushless (fırçasız) motorlar fırçalılara göre çok daha ön plana çıkmaktadır.Fırçasız motorlar, sensörlü ve sensörsüz olarak ikiye ayrılır. Sensörlü motorların güç değeri “T” ya da “kV” ile, sensörsüz olanların ki ise sadece “kV” değeriyle belirtilir. Biz performansını göze alarak sensörlü motorları anlatıyor olacağız. Fırçasız motorlarda “T” değeri küçüldükçe hız artar , tork azalır. “T” değeri yükseldikçe ise tork artar ve hız azalır. Yani, 4.5t değerinde bir motor, 10.5t değerindeki bir motordan daha hızlıdır. 30,5 T ile 4,5 T arasında her değerde seçim yapmak mümkün olsa da pek çok yarışçı 4.5t ile 6.5t arasındaki değerleri tercih eder. Modified kategorisinde kullanılan ESC’lerin Turbo ve Boost gibi özelliklere sahip olması ile yarış sırasında bu motorları en üst performansına da çıkarmak mümkündür. Bunun detaylarına yazımızın ilerleyen kısımlarında zaten değineceğiz.
Motorun Kalitesine Dikkat !
Diğer bir önemli konu ise motorun kalitesidir. Motorun yüksek ısıya dayanabilir mıknatıslara sahip olduğundan, bağlantı noktalarının ve diğer tüm aksamlarının kaliteli işçilik ile üretildiğine emin olunmalıdır. Aksi durumda parçalanan bir rotor ya da motor rulmanı size hem maddi hem de manevi zararlara neden olabilir.
Burada herhangi bir markayı ön plana çıkarmak istemeyiz. Fakat kendini ispatlamış kaliteli bir kaç markayı bilmenizde fayda olacağı için aşağıda sıralıyoruz.
Hobbywing, Tekin, Muchmore, Castle Creations, Team Trinity.
3- Touring ESC Seçimi
Fırçasız ESC’ler tıpkı fırçasız motorlar gibi sensörlü ve sensörsüz olarak ikiye ayrılır. Sensörlü motor kullanıyorsanız sensörlü bir ESC almalısınız. Aksi takdirde motorun turbo ve timing özelliklerinden faydalanamazsınız. Ayrıca frenleme performansı da dengesiz ve düşük olur. Sensör teknolojisi ile ESC ,motorun açısal dönüş hareketini hassasiyetle takip eder ve her müdaheleyi büyük kesinlikle yapar.
Stock camiası için motor seçiminde olduğu gibi yine seçenek oldukça az. Stock ESCleri, stock için özel olarak “stock spec” diye isimlendirerek satılmaktadırlar. Zaten bu seçimi sizin yerinize yarış organizasyonu yapacağı için pek seçim hakkınız bulunmamaktadır.
Modified kategorisinde ise ESC sayısı gün geçtikçe artmakta ve giriş seviyesi ile en üst nokta arasında uçurumlar oluşmaktadır. Teknik olarak 25A ile 160A arasında seçim yapılabilir.
ESClerde Turbo, Timing, Boost gibi aracın performansını yükseltebilecek özellikler mevcuttur. ESC’nin bu ve buna benzer özelliklerinin kademeleri ve hassaslığı ise ESC kalitesi ile doğru orantılı olarak yükselmektedir. ESC, bu ve buna benzer özellikleri motora iletmek için sensör sistemini kullanmaktadır, bu yüzden mutlaka sensörlü ESC tercih edilmelidir.
ESC seçiminde amper değeri çok önemlidir, eğer düşük amper çıkışına sahip bir ESCde güçlü bir motor kullanmaya kalkarsanız ya motor yüksek performanslı çalışmaz ya da tüm elektronik sisteminize zarar verebilecek bir arıza meydana getirebilirsiniz. Çünkü güçlü motorlar yüksek akım çeker.
ESC Amper Değeri Nasıl Seçilir?
Örneğin: 4.5 T motor kullanıyorsunuz. Motorun Turbo ve Timing ayarlarını yükselttiniz. Bu motor sürekli durumda 120-130 A arası akım çekebilir. Anlık hızlanmalarda (Punch) ise 500-600 A akım çekebilir. Eğer bu motoru 70 A bir ESC ile kullanırsanız olması gereken performansı alamazsınız. Çünkü 70A bir ESC sürekli durumda 70 A hızlanma (Punch) durumlarında 300 A kadar akım verebilir.
Motorunuzun kaç amper olduğunu satın alırken öğrenebilirsiniz. 4,5T 120 A motor alırsanız en az 130-140 A değere sahip bir ESC seçmenizi öneririz. ESC’nin Amper değerinin motordan fazla olması tercih edilir. Bu sayede ESC ,motorun sürekli ya da Peak akım ihtiyacını karşılayabilir.
ESC alırken ESC’nin sürekli ve hızlanma (peak / Punch) durumlarındaki amper değerlerine mutlaka bakılmalı ve buna göre tercih yapılmalıdır.
ESC Seçerken Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Konular
Kaliteli ESC demek sadece güç mü demek? Hayır, ESC’nin kapasitör desteği, Voltaj kontrolünün doğru çalışması, motorun ve kendi sıcaklığını takip edip sistemi korumaya alabilmesi gibi detaylarda mevcuttur. Ayrıca, ESC içerisinden sürüş konforu için fren, hızlanma gibi durumlar için gerekli ayarlamalar detaylı olarak yapılabiliyor olmalı ve ESC bu değerlere göre şaşmadan çalışmalıdır.
Yine profesyöneller tarafından uzun zamandır kullanılan ve kendini ispatlamış bir kaç marka verelim:
Hobbywing, Tekin, Team Trinity, Castle Creations, Muchmore
Sonuç Olarak
ESC / motor seçimi konusunda akım, sensör, güç ve ayar özelliklerini bilmediğiniz ürünleri asla almayın. Almadan önce iyice araştırma yapın. İşi bilenlere sorular sorun. Bu sayede bu hobi için ayırdığınız maddi kaynaklarınızı en doğru şekilde kullanmış olursunuz.