English version is here: RcMart Blog
RC alışveriş sitelerine girip baktığımda M-şase sınıfındaki arabalar bana biraz anlamsız gelirdi. Ufak bir şasi üzerine karmaşık bir şekilde yerleştirilen elektronikler, verimsiz çalışan aktarım organları, iyi olmayan süspansiyonları gibi nedenlerden ötürü bu sınıftaki arabalara hep şüpheyle yaklaşırdım. Son yıllarda yeniden doğan Xpress markası ilk olarak K-şasesi ile ilgimi çekmişti. Deneme fırsatı bulamasam da tasarım detayları harikaydı. Ardından XQ1 ile , T4, BD8 , IF14 gibi şasilere rakip olarak yine ilgimi çekmeye başardı. Fakat ülkemizdeki ekonomik nedenlerden ötürü bu şasileri alıp deneme imkanı bulamadım. Bir gün RcMart’tan gelen mesaj ile çok güzel bir fırsat elimize geçti. Xpress, benim ön yargıyla yaklaştığım M-şasilere bir araba daha eklemiş ve bunu da test etmemiz için göndermek istiyor. Tabiki de kabul ettim ve işte Xpress XM1S incelemesi ile karşınızdayım.
M-Şasilerin geçmişine baktığımızda Tamiya egemenliğinin olduğu bir tarih görüyoruz. ABC Hobby ve 3Racing gibi firmaları da gördüğümüz bu kategorideki arabaların yarışları düzenlense de genellikle yarış için değil de hobi odaklı olarak tercih ediliyor. Forumlarda yaptığım bazı araştırmalar sonucu bunun en büyük sebebi ise pist üzerinde yeterli performans gösterememeleri olarak gözüküyor. Xpress, bu gidişata dur demek istemiş olacak ki m-şasi standartlarının dışına çıkarak , 1/10 touring standartlarını m-şasi ile buluşturmuş.
Tasarım
Xpress XM1S’in fotoğraflarına baktığımızda boyutunu anlamak biraz zor , sanki XQ1S’e bakıyormuş gibi bir his yaratıyor. Bunun en temel nedeni , touring şasilerinin temel özelliklerini baz almasıdır. Sağ bölümde max. 100mm’e kadar yerleştirilebilen Li-Po yuvası bulunuyor. Bu yuva kutudan çıktığı haliyle pil bandıyla kullanılmak üzere tasarlanmış. Ayrıca yuvadaki vidalar sayesinde bataryanın yuvaya tam olarak oturması sağlanabiliyor. Arabanın sol tarafında ise elektronik bileşenlere yer verilmiş. 1/10 standartlarındaki hemen hemen tüm elektronikler bu arabada kullanılabilir. Fakat mutlaka “Low Profile” servo kullanmak gerekiyor. Ayrıca alıcı için de yeterli boşluk yok fakat servo yuvasının üstü bu iş için çok uygun. Kendi kullanımımda Muchmore Fleta ZX V1 13.5T motor , Hobbywing XR10 Justock ESC ve Turnigy 1250TG servo ile kullandım. Bu elektroniklerle hem boyut açısından hemde sağ/sol ağırlık dengesi açısından oldukça iyi bir kombinasyon oldu. Kep hariç ağırlığı 1079 gram.
Aktarım bileşenlerine ve yönlendirme (steering) sistemine baktığımızda aslında bu arabaya bir M-şasi demek çok zor. Çünkü diferansiyeller 1/10 ölçülerinde , hatta bu arabadan çıkarıp Xray T4’e takabiliyorsunuz. Ön diferansiyel ve pulleyler de standart ölçülerinde. Denemedim ama yan yana konduğunda spur ve pulleyler de T4 ile aynı gözüküyor. Yönlendirme sistemi de pek çok 1/10 touring şasilerine benzer ve oldukça güzel çalışıyor. Tabi buradaki güzel çalışmayı biraz açıklamak gerekirse, plastik olması nedeni ile bazı boşluklar ve esnemeler mevcut. Fakat gün sonunda başarılı bir performans gösteriyor. Ayrıca Floating Steering özelliğini de seçenek olarak eklemeleri yine beni şaşırtan ve hoşuma giden özelliklerden biri oldu.
Malzeme Kalitesi ve Opsiyonlar
Xpress, uygun fiyatlı ve plastik parçalarla donatılmış arabalarına “Sport Version ya da S Version ” diyor. XM1S’de bunlardan biri. Yani bu arabadaki hemen hemen tüm bileşenler plastik, alt/üst şasi ve süspansiyon kuleleri ise FRP (Fibre-Reinforced Plastic). Fakat plastik olması bu arabanın kötü olduğu anlamına gelmiyor. Aksine oldukça kaliteli bir plastik kullanıldığını söyleyebilirim. Vidaları sertçe sıktığınızda dahi hemen yalama olacakmış gibi bir his vermiyor. Bu tür uygun fiyatlı arabalarda böyle sorunlar görülebilmekte. Testler sırasında bir kere C-hub kırdığımı söylemek zorundayım. Bu kazadan sonra malzeme kalitesi hakkında şüpheye düştüm ve yeni parça taktıktan sonra defalarca kaza yaptım, zorladım ama yine de ikinci bir kırım yaşamadım. Yine de çok sağlam ya da çok kırılgan gibi bir yorumda bulunmak istemiyorum. Fakat plastik parçaların her zaman kırılabileceğini unutmamak lazım.
Xpress XM1S ‘ şimdilik sadece plastik versiyona sahip ama XQ1 ve XQ1S’de olduğu gibi bu şasinin de XM1 yani alüminyum/karbon modelinin geleceğini tahmin etmek zor değil. Ben bu incelemeyi yazdığım sıralarda RcMart’ta karbon parçaların listelendiğini gördüm. Umuyorum ki yakın zamanda onların da incelemesini yapacağım. Peki bu karbon parçalara neden ihtiyacımız olabilir ? XM1S’in kutusundan çıkan 2mm kalınlığında FRP alt ve üst şasi çok sert. Yol tutuşunun daha az olduğu zeminlerde şasinin esnek olmasını bekleriz bu sayede daha iyi bir yol tutuşu elde edilir. Bu esnekliği maalesef FRP şasi ile elde edemedim. Karbon parçalar elimize geçerse bu farkı test edip yayınlayacağım.
Performans
Bu arabayla ilgili en çok merak edilen konu eminim ki performansıdır. Önce teknik özelliklere bir göz atalım. 310mm uzunluğa , 210mm wheelbase (lastik açıklığı) , 160mm(ön) / 162mm(arka) genişliğe sahip olan Xpress XM1S, 50mm uzunluğunda süspansiyonlara , anti-roll bar sistemine ve 30 derece dönüş açısına sahip.
Arabayı ilk piste koyduğumda beklentim, aşırı agresif ve yol tutmayan bir araba ile karşılaşacağım yönündeydi. Bu ön yargımdaki en büyük nedenler kısa lastik açıklığı ve ufak lastiklerdi. Agresif olduğu konusunda yanılmadım ama yol tutuşu konusunda yanılmışım. Viraj girişlerinde anında tepki vermesi ve yol tutuşunu kaybetmemesi beni oldukça şaşırttı. Çoğunlukla Xray T4’lerin arasında kullandığım XM1S hemen kendini belli eden bir sürüşe sahip. Tabiki de aynı sınıfta araçlar olmadığı için bire bir karşılaştırmıyorum ama sürüş deneyimini anlatmanın en kolay yolu şimdilik bu. Sürüş yaptığım pist dar yollara , keskin virajlara ve orta seviyede yol tutuşuna sahip teknik bir pist. 1/10 arabalar için hata affetmeyen bir pist diyebiliriz. Viraja yanlış noktadan girdiğinizde çok fazla hız kaybedebiliyorsunuz. Fakat konu XM1S olduğunda bu pist benim için bir anda kolaylaştı diyebilirim. Hatta bazen kendimi 1/10 arabaların arasında makas atarken buldum. Virajlarda çok ufak tepkilerle kontrol edilebildiği için hiç hız kesmeden yolunuza devam edebiliyorsunuz. İtiraf etmeliyim ki bu kadar keskin dönebilen bir arabaya alışık olmadığım için pek çok kez apexlere çarptım. Bu kontrolde süspansiyonların da payı büyük. Ucuz arabalardaki süspansiyonları genellikle sevmem. Bazıları çok sıkışık çalışır bazıları da çok gevşek , hatta birbirinden farklı tepkilere sahip süspansiyonlara bile denk gelmişliğim vardır. XM1S’in süspansiyonları tam olarak olması gerektiği gibi çalışıyor.
Viraj denge çubukları ne yazık ki rulmanlı sistem değil. Eski tarzda bir bağlantı sistemine sahip. Bu nedenle pek iyi çalıştığını söyleyemeyeceğim. Şasideki sıkışık ortam yüzünden ayarlaması da pek kolay değil. Sonuç olarak görevini yerine getiren bir sistem ama daha iyi olabilirdi.
XM1S her ne kadar yeni bir araba olsa da M-şasi’lerin tarihi oldukça eski denebilir. Bu nedenle pek çok m-şasi kepini (özellikle Tamiya) bu araç üzerinde kullanabiliyorsunuz. Lastikler için de benzer bir durum geçerli. Rush , Ride ,Sweep gibi markaların mini lastikleri bu araba ile uyumlu olsa da Xpress’in jant ve lastiklerinden oldukça memnun kaldım. 24,30,36,40 gibi sertlik derecelerinin de olduğunu söyleyelim.
Kutu içinden çıkanlar da aslında oldukça ilgi çekici. Xpress gerekli olabilecek bazı aletleri kutuya koymayı unutmamış. Multi Tool ve turnbuckle anahtarı sayesinde ilk kurulum sırasında ekstra alete ihtiyaç duymadan link uzunluğu ve sürüş yüksekliği gibi ayarları kolayca yapabilmek mümkün.
Sonuç
Sonuç olarak Xpress XM1S’i oldukça beğendim. 100 dolarlık fiyat etiketiyle artık tavsiye edebileceğim şasilerden biri. Peki bu arabayı kimlere tavsiye ederim? Öncelikle ülkemizde m-şasi kullanan kimseyi tanımadım bu nedenle ” XM1S alırsan başka bir şey almana gerek kalmaz” diyemem. Touring arabalara ve yarışlara ilgi duyan biri için 1/10 Touring sınıfı hala ilk seçenek olarak karşımızda duruyor. Ama eğer zaten elinizde 1/10 Touring şasisi varsa ve farklı bir deneyim arıyorsanız; özellikle bizim gibi ufak bir piste (Roof Raceway) sahipseniz ve sadece arkadaşlarınızla yarışıp güzel zaman geçirmek istiyorsanız, bunu yaparken de fazla para harcamak istemiyorsanız işte o zaman XM1S tam olarak ihtiyacınız olan şasi diyebilirim.
Xpress XM1S’in kurulum videolarını aşağıdaki bağlantılardan izleyebilirsiniz…
Bu inceleme için Türkrc.com ‘a Sponsor olan RcMart’a teşekkür ederiz.
Yakında yeni incelemelerde görüşmek üzere…
- Tasarım 8.5
- Malzeme Kalitesi 7
- Performans (F/P) 9